Theater in de 24-uurszorg aan ouderen met dementie: procesevaluatie van de Veder Contact Methode

In Nederland hebben 230.000 mensen dementie en dit aantal zal als gevolg van de vergrijzing in de toekomst explosief stijgen naar meer dan een half miljoen in 2050. Een aanzienlijk deel van deze mensen zal in een zorginstelling terechtkomen. Persoonsgerichte zorg en het verbeteren van de communicatie tussen zorgverleners en mensen met dementie krijgt steeds meer aandacht in de ouderenzorg. In de afgelopen decennia zijn er verschillende methoden ontwikkeld om beter te kunnen inspelen op de behoeften van mensen met dementie. Het blijkt niet eenvoudig om in de complexe omgeving van de 24-uurszorg voor mensen met dementie de effectiviteit van dergelijke methoden aan te tonen. Mogelijk heeft dit verband met wijze waarop de methode is geïmplementeerd. In dit project wordt een nieuwe persoonsgerichte communicatiemethode, de Veder Contact Methode (VCM), ontwikkeld en geïmplementeerd door Stichting Theater Veder, geëvalueerd aan de hand van het RE-AIM framework (Reach, Effectiviness, Adoption, Implementation, Maintenance) als implementatie model. De VCM combineert kernelementen van bestaande methoden, zoals reminiscentie, validatie, geïntegreerde belevingsgerichte zorg en Neuro Linguïstisch Programmeren (NLP) met het gebruik van theatrale elementen zoals theatrale personages, muziek, kostuums, rekwisieten en poëzie.

Het doel van het onderzoek is tweeledig: ten eerste inzicht krijgen in de factoren die het implementatieproces van de VCM in de 24-uurszorg bevorderen dan wel belemmeren, en ten tweede inzicht krijgen in hoeverre de methode in de 24-uurszorg een positief effect (‘implementatie-effectiviteit’) heeft op het gedrag en de kwaliteit van leven van de mensen met dementie, de kwaliteit van de zorgverlening en het werkplezier van de zorgverleners.

Na een literatuurstudie zal een procesanalyse uitgevoerd worden gebaseerd op kwalitatieve gegevens uit focusgroepen en interviews met sleutelfiguren. Daarnaast zal een gecontroleerde observationele cohortstudie worden uitgevoerd. Zes verpleeghuisafdelingen die de VCM implementeren worden vergeleken met zes controle afdelingen die standaard zorg leveren. Kwantitatieve observatie en survey gegevens van verzorgers en bewoners worden verzameld voor de implementatie (T0) en negen tot twaalf maanden na de implementatie (T1) van de VCM.

Dit project is een samenwerking tussen de Hogeschool Inholland, VU Medisch Centrum en de Universiteit van Amsterdam.

Onderzoeksteam: Petra Boersma (promovendus)
Prof. Rose-Marie Dröes, VU Medisch Centrum (projectleider, promotor)
Prof. Julia van Weert (tweede promotor)
Prof. Berno van Meijel, Hogeschool Inholland (co-promotor)
 Status:  Lopend vanaf 1 juni 2012
 Financiering van de implementatie van de Veder Contact Methode:  Fonds Nuts OHRA
Financiering van de evaluatie: Hogeschool Inholland
VU Medisch Centrum
Universiteit van Amsterdam
VGZ zorgverzekeraar