Coronanieuws-moe? Misschien is dat goed voor de maatschappij!

Gepubliceerd op 15 september 2022 – Steeds meer mensen zeggen het nieuws over negatieve gebeurtenissen zoals de corona-pandemie te mijden. Maar welke gevolgen heeft dat? Recent onderzoek laat zien dat het mijden van nieuws over een crisis niet altijd slecht is. Nieuwsmijding blijkt positief samen te hangen met een grotere betrokkenheid bij de maatschappij en andere burgers. 

Tijdens de begindagen van de pandemie zagen we dat veel mensen het nieuws over corona gingen mijden, waarschijnlijk vanwege de grote hoeveelheid aan negatieve berichtgeving. Vaak wordt deze nieuwsmijding als iets negatiefs gezien: het zou betekenen dat mensen minder goed geïnformeerd zijn over ontwikkelingen in de samenleving en dat wordt in een crisissituatie als problematisch gezien.

Onderzoekers van het Duitse Weizenbaum Instituut, Hogeschool Utrecht, Universiteit van Amsterdam en Wageningen Universiteit gebruikten een vragenlijst die vier keer naar meer dan 1000 mensen is gestuurd en waarin gevraagd werd naar nieuwsgebruiksgedrag en activiteiten op het gebied van burgerbetrokkenheid. Dit gebeurde in de periode tussen april en juli 2020. Het doel van het onderzoek was om vast te stellen of nieuwsmijding leidt tot hogere of juist lagere niveaus van burgerbetrokkenheid.

Uit het onderzoek blijkt dat burgers die vaker coronanieuws vermijden, een grotere kans hebben om meer betrokken te zijn bij de maatschappij: ze deden bijvoorbeeld vaker vrijwilligerswerk, gaven donaties, overtuigden mensen om de coronamaatregelen te volgen, en deden een oproep daartoe op sociale media. Dit is enigszins verrassend. In een ander onderzoek werd gevonden dat juist het volgen van nieuwsmedia de kansen op pro-sociale activiteiten van burgers in de begindagen van de pandemie vergroot. Nu zijn nieuwsmijding en nieuwsgebruik geen absolute tegenpolen: mensen die veel nieuws gebruiken kunnen op bepaalde momenten bewust besluiten dat even niet te doen. Al met al kunnen we stellen dat het zinvol is af en toe een pauze te nemen van het doomscrollen. De gewonnen tijd kan dan gebruikt worden om maatschappelijk actief te worden, vooral tijdens een crisis.

Volledige artikel:
Ohme, J., de Bruin, K., de Haan, Y., Kruikemeier, S., van der Meer, T. G., & Vliegenthart, R. (2022). Avoiding the news to participate in society? The longitudinal relationship between news avoidance and civic engagement. Communications. https://doi.org/10.1515/commun-2021-0099